အသည္းေရာင္ေရာဂါ(စီ)သည္ အသည္းေရာင္(စီ)ပုိးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ကူးစက္ေစေသာအသည္းေရာဂါ ျဖစ္သည္။ ဤေရာဂါသည္ လူတစ္ဦးမွတစ္ဦးသုိ႔ နည္းလမ္းမ်ိဳးစုံျဖင့္ ကူးစက္ႏိုင္သည္။ ဥပမာ- အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္း။ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ ေရာဂါပုိးသည္ လိင္ဆက္ဆံေသာ အၾကိမ္္ေရ ၁၉၀၀၀၀တြင္ ၁ၾကိမ္ ကူးစက္ႏိုင္သည္။ အသည္းေရာင္ (စီ) ပိုးနဲ ့လိင္ဆက္ဆံျခင္း ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားကို ေအာက္တြင္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပထားပါသည္။
အသည္းေရာင္ေရာဂါ(စီ) ဘယ္လုိကူးသလဲ
အသည္းေရာင္ေရာဂါ(စီ)သည္ နာတာရွည္ေရာဂါမျဖစ္ခင္အထိ လကၡဏာျပေလ့မရွိပါ။ လူအမ်ားစုသည္ အသည္းပ်က္စီးေနျပီဟု မသိမခ်င္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာတဲ့အထိ ေရာဂါပုိးရွိေၾကာင္းမသိပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပုံမွန္ေရာဂါစစ္ေဆးမွဳမ်ားျပဳသင့္သည္။ကူးစက္ႏုိင္ေသာနည္းလမ္းမ်ားမွာ-
• Heroin ကဲ့သုိ႔ မူးယစ္ေဆးအလြဲသုံးစားျပဳသူမ်ားတြင္ ပုိးမသတ္ထားေသာ အပ္မ်ားသုံးျခင္း
• မိခင္မွကေလးသုိ႔ မီးဖြားစဥ္ကူးျခင္း
• ေရာဂါရွိသူသုံးထားေသာ အပ္ႏွင့္ထိခုိက္မိျခင္း
• ေရာဂါရွိသူထံမွ သင္တုန္းဓားႏွင့္ သြားတုိက္တံမ်ားယူသုံးျခင္း
• ရွားပါးေသာ္လည္း လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ျခင္း။ ခုခံအားက်ဆင္းမွဳကူးစက္ေရာဂါရွိမရွိကုိ စမ္းသပ္နုိင္ျပီျဖစ္သည္။
လိင္ႏွင့္ အသည္းေရာင္ေရာဂါ(စီ)တုိ႔ဆက္စပ္မွဳ
ေအာက္ပါတုိ႔သည္ လိင္မွတစ္ဆင့္ အသည္းေရာင္ေရာဂါ(စီ)ရရွိႏိုင္သူမ်ားျဖစ္သည္။• လိင္ဆက္ဆံေဖာ္မ်ားျခင္း
• အျခားလိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ေသာေရာဂါရွိျခင္း
• ခုခံအားက်ဆင္းမႈေရာဂါရွိသူမ်ား
• အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံသူမ်ား။ ဥပမာ-ကြန္ဒုံးမသုံးျခင္း
• အကာအကြယ္ပစၥည္းမ်ားကို မွန္ကန္္စြာအသံုးမျပဳျခင္း
အသည္းေရာင္(စီ)ပိုးကို သုက္ရည္ထဲတြင္ ေတြ႔ႏိုင္ေသာ္လည္း အကူးစက္ႏုိင္ဆုံး မွာေသြးမွတစ္ဆင့္ကူးစက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အေရျပားတြင္ေပါက္ျပဲျခင္း၊ ရွျခင္းတုိ႔မွလည္း ကူးနုိင္သည္။ အေရျပားခ်င္း ထိစပ္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ေသြးထြက္ျပီးေတာ့လည္း ကူးစက္ႏုိင္ပါသည္။
ခုခံအားက်ဆင္းမွုေရာဂါႏွင့္ အသည္းေရာင္ေရာဂါ(စီ) တြဲ၍ျဖစ္ႏိုင္သည္။ HIV ပိုးရွိေနေသာ မူးယစ္ေဆးအေၾကာသြင္းထုိးသူ ၅၀ မွ ၉၀ ရာခုိင္ႏွဳန္းသည္ အသည္းေရာင္ေရာဂါ(စီ)လည္း တြဲ၍ရွိေနတတ္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ေရာဂါႏွစ္ခုလံုးတြင္ ေဆးထုိးအပ္မွ်သုံးျခင္းႏွင့္ အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံျခင္းတုိ႔ကဲ့သို ့ေသာတူညီေသာ ျဖစ္ပြားေစေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ား ရွိတာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
အသည္းေရာင္ေရာဂါ (စီ)ကာကြယ္ျခင္း
အသည္းေရာင္ေရာဂါ(စီ)အတြက္ ကာကြယ္ေဆး ယခုထိမရွိေသးပါ။ သုိ႔ေသာ္ ကာကြယ္ႏုိင္မည့္နည္းမ်ား ရွိပါသည္။ ဥပမာ-အေၾကာထဲသုိ႔ေဆးသြင္းျခင္း၊ ေဆးထုိးအပ္မွ်သုံးျခင္းတုိ႔ကုိ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။ အသုံးျပဳမည့္ပစၥည္းမ်ားကုိ ပုိးသတ္သင့္သည္။ တက္တူးထုိးျခင္း၊အပ္စုိက္ျခင္းတုိ႔အတြက္ အပ္ကုိ မွ်မသုံးရ။ အပ္ႏွင့္ ေဆးပစၥည္းမ်ားကုိ ပုိးသတ္ျပီးမွ အသုံးျပဳလွ်င္ စိတ္အခ်ရဆုံးျဖစ္သည္။သင္သည္ ေရာဂါရွိသူႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံလွ်င္ ကာကြယ္ႏုိင္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားစြာရွိသည္။ ၄င္းတုိ႔မွာ
• လိင္ဆက္ဆံတုိင္း(ပါးစပ္ႏွင့္ဆက္ဆံျခင္းအပါအ၀င္) ကြန္ဒုံးသုံးပါ။
• အကာအကြယ္ပစၥည္းမ်ား လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ေပါက္ျပဲျခင္းမရွိေအာင္ မွန္ကန္စြာသုံးပါ။
• လိင္ဆက္ဆံေဖာ္၏ အဂၤါတြင္ထိခုိက္ရွနာရွိလွ်င္ ဆက္ဆံရန္ျငင္းဆုိပါ။
• လိင္ဆက္ဆံေဖာ္ကုိ ေရာဂါရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးခိုင္းပါ။ မိမိကိုယ္တိုိင္လည္းစစ္ထားပါ။
• တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္း
• လိင္ဆက္ဆံေဖာ္တုိင္းကုိ မိမိတြင္ေရာဂါရွိ၊ မရွိကုိ ဖြင့္ဟေျပာဆိုပါ။(ၾကိဳတင္ကာကြယ္ႏုိင္ရန္)
• ခုခံအားက်ဆင္းမွဳေရာဂါရွိလွ်င္ အပုိကာကြယ္မႈမ်ား ယူထားျခင္းတုိ႔ ျဖစ္သည္။(HIV ပိုးရွိလ်ွင္ အသည္းေရာင္(စီ) ပိုးကူးစက္ႏိုင္ေခ် ပိုမ်ားသည္။)
အသည္းေရာင္ေရာဂါ(စီ)antibody test (anti-HCV test) သည္ လူ၏ခႏၶာကုိယ္ထဲတြင္ ေရာဂါပုိးကုိတုိက္သည့္ဓာတ္ ရွိ၊ မရွိကုိ စမ္းေသာအရာျဖစ္သည္။ အသည္းေရာင္ (စီ)ပုိးရွိပါက လူ၏ခႏၶာကုိယ္မွ ကုိယ္ခံအားစနစ္(antibody) သည္ ထြက္၍တုိက္မည္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ antibody အေပါင္းလကၡဏာျပေနလွ်င္ ဆရာ၀န္က လက္တေလာေရာဂါရွိ၊ မရွိကုိ သိရန္ DNA or PCR နည္းျဖင့္ ထပ္မံစစ္ၾကည့္နုိင္ပါသည္။
သင္သည္ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ မက်င့္သုံးပါကလိင္မွတစ္ဆင့္ကူးစက္ေသာေရာဂါမ်ားကုိ ဆရာ၀န္ႏွင့္ စစ္ေဆးသင့္ပါသည္။ အသည္းေရာင္(စီ)ပုိး အပါအ၀င္အျခားပုိးမ်ားသည္ ရက္သတၱပတ္အေတာ္ၾကာသည္အထိ လကၡဏာမ်ား မျပေသာေၾကာင့္ မသိလုိက္ခ်ိန္တြင္ လိင္ဆက္ဆံေဖာ္ကို ေရာဂါကူးစက္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္သတိထားရမည္ျဖစ္သည္။
ဤေဆာင္းပါးကို Mizzima ၏ မိတ္ဘက္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေဆးပညာဝက္ဘ္ဆိုဒ္ hellosayarwon.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။ေရးသားသူ Dr. Kaung Thar
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာ တည္းျဖတ္သူ Dr. K Zin Thwe.
http://www.mizzimaburmese.com
........
Comments
Post a Comment